طلاق، واژه‌ای که در ذهن بیشتر مردم، مترادف با جدالی ناخوشایند و پرتنش است، اما در این میان، طلاق توافقی، راه‌حلی ساده و بی‌دردسر برای عبور از این مسیر دشوار به‌حساب می‌آید. در این نوع طلاق، زن و شوهر با درایت و صبر به‌جای کشمکش و درگیری بیشتر بر سر جدایی و مسائل مربوط به آن به تفاهمی مشترک برای پایان‌دادن به زندگی مشترکشان می‌رسند.
طلاق توافقی فراتر از یک جدایی ساده بوده و گامی آگاهانه در جهت رهایی از یک زندگی مشترک ناموفق با متقبل‌شدن کم‌ترین زیان است. در این مسیر زوجین با درک عمیق و بهتر شرایط به‌جای اتلاف وقت و انرژی در منازعات بی‌پایان با یکدیگر هم‌پیمان می‌شوند تا با حفظ آرامش و احترام به نتیجه‌ای برسند که برای هر دو طرف و البته فرزند مشترکشان، کم‌ترین زیان را به همراه داشته باشد.
با ما همراه باشید تا دریابید که چگونه می‌توان در واپسین گام‌های زندگی مشترک، وداعی مسالمت‌آمیز و توأم با احترام را رقم زد.
طلاق توافقی چیست؟
طلاق توافقی، نوعی از طلاق است که در آن زوجین با رضایت و توافق کامل بر سر همه مسائل مربوط به جدایی از جمله مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و جهیزیه به توافق رسیده و به طور مسالمت‌آمیز به زندگی مشترک خود خاتمه می‌دهند.
در این نوع طلاق، برخلاف سایر انواع طلاق، شاهد تنش و درگیری بین زوجین نیستیم و آنها با حفظ احترام متقابل به دنبال راه‌حلی عادلانه برای جدایی هستند تا هم زن و هم شوهر با کم‌ترین زیان از زندگی مشترک خارج شوند و کم‌ترین حق از آنها، ضایع شود.
تفاوت طلاق توافقی با سایر انواع طلاق
طلاق رجعی: در طلاق رجعی، مرد در عده طلاق (سه ماه برای زن یائسه و غیرباردار و سه ماه و ده روز برای زن باردار) حق رجوع به زن خود را دارد. در صورت رجوع مرد در عده طلاق به طلاق رجوعی، نکاح بدون نیاز به عقد جدید به حالت اول برمی‌گردد، اما در این نوع طلاق زن می‌تواند در قبال بذل مهریه یا مالی دیگر از حق رجوع مرد جلوگیری کند.
درحالی‌که در طلاق توافقی، مرد حق رجوع به زن خود را ندارد و تنها زن می‌تواند رجوع کند. توجه داشته باشید که در طلاق توافقی زن و شوهر برای ازدواج مجدد با یکدیگر باید صیغه عقد جدید را جاری کنند.
طلاق خلع: در طلاق خلع، زن به دلیل کراهت و تنفر از شوهر خود، خواهان جدایی است. طلاق خلع از انواع طلاق بائن بوده و زن حق رجوع به شوهر خود را ندارد، اما در طلاق توافقی زن و شوهر با رضایت کامل و با اکراه کم‌تری از یکدیگر جدا می‌شوند. طلاق توافقی از انواع طلاق رجعی محسوب می‌شود پس زن در عده طلاق رجعی حق رجوع به شوهر خود را دارد.
طلاق مبارات: در این نوع طلاق، کراهت از طرفین است. در طلاق مبارات، زن و شوهر برای جدایی از یکدیگر به توافق می‌رسند، اما برخلاف طلاق توافقی در مورد مسائل مالی نمی‌توانند به توافق برسند. در طلاق مبارات زن برای رهایی از قید زوجیت باید به شوهرش “عوض” بدهد که می‌تواند بیشتر از مهریه او باشد.
در طلاق توافقی زن و شوهر علاوه بر جدایی در مورد مسائل مالی؛ مانند مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و جهیزیه به توافق می‌رسند. همچنین زن می‌تواند در قبال طلاق از همه یا بخشی از مهریه خود بگذرد.
پیش‌نیازهای طلاق توافقی
طلاق توافقی، راه‌حلی مناسب برای زوجینی است که با رضایت کامل تصمیم به جدایی از یکدیگر می‌گیرند. طلاق توافقی نیازمند وکالت از طرف زوج نیست و زن و شوهر می‌توانند شخصاً مراحل طلاق را انجام دهند، اما مثل هر پروسه قانونی دیگر، این پروسه نیز نیازمند یک سری پیش‌نیازها است که باید به ترتیب انجام شوند. برای سهولت در انجام پروسه طلاق توافقی و جلوگیری از تضییع حقوق هر یک از زوجین بهتر است که در انجام این پروسه از یک وکیل طلاق مشورت گرفت.
این پیش‌نیازها عبارت‌اند از:
توافق زوجین
اولین قدم برای طلاق توافقی، رسیدن به توافق کامل بین زوجین در مورد همه مسائل مربوط به طلاق است. توافق برای طلاق بدون اختلاف باید شامل مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و جهیزیه باشد
- مهریه: زوجین باید در مورد نحوه پرداخت مهریه به توافق برسند. زن می‌تواند تمام یا قسمتی از مهریه خود را ببخشد، یا آن را به‌صورت قسطی دریافت کند.
- نفقه: زوجین باید در مورد نفقه ایام زناشویی که به زن پرداخت نشده است، به توافق برسند. همچنین می‌توانند در مورد نفقه بعد از طلاق نیز به توافق برسند.
- حضانت فرزندان: در صورت وجود فرزند مشترک، زوجین باید در مورد حضانت او پس از طلاق، توافق داشته باشند.
- جهیزیه: طبق قانون زن می‌تواند جهیزیه خود را پس از طلاق مطالبه کند. زوجین می‌توانند در مورد نحوه استرداد جهیزیه، توافق کنند.
عدم وجود اختلاف در مهریه و نفقه
یکی از شرایط اصلی طلاق توافقی، عدم وجود اختلاف بین زوجین در مورد مسائل مالی؛ مانند مهریه و نفقه است. در این شرایط، زوجین باید در مورد نحوه پرداخت مهریه و نفقه، ریال توافق و رضایت کامل داشته باشند.
در صورت وجود اختلاف در مورد مهریه، راه‌حل‌های زیر را برای حل اختلاف به شما پیشنهاد می‌دهیم.
- بخشش همه یا قسمتی از مهریه: زن می‌تواند در قبال طلاق، همه یا قسمتی از مهریه خود را به شوهرش ببخشد.
- تقسیط مهریه: در برخی موارد می‌توان با توافق در مورد نحوه پرداخت مهریه و تقسیط آن، اختلافات موجود را برطرف کرد.
- صلح و سازش: زوجین می‌توانند با کمک یک مشاور یا وکیل طلاق در مورد مهریه به صلح و سازش برسند.
گاهی در طلاق‌های توافقی، زوجین بر سر نفقه نمی‌توانند به توافق برسند و در این مورد با اختلافاتی مواجه می‌شوند. باید توجه داشت که در صورت طلاق توافق، زوجین باید در مورد نفقه ایام زناشویی که به زن پرداخت نشده است، به توافق برسند. همچنین در مورد نفقه بعد از طلاق نیز باید توافق داشته باشند.
تماس با وکلا و مشاورین حقوقی موسسه حقوقی حقستان
برای دریافت مشاوره رایگان با مؤسسه حقوقی حقستان بر روی دکمه ی مشاوره رایگان کلیک کنید یا فرم درخواست مشاوره را پر کنید.
تنظیم توافق‌نامه
پس از توافق زوجین در مورد مسائل مالی و غیرمالی باید یک توافق‌نامه کتبی بین زوجین تنظیم شود. این توافق‌نامه باید شامل مشخصات کامل زوجین، موضوع توافق (طلاق توافقی) و توافقات زوجین در مورد مهریه، نفقه، جهیزیه، حضانت فرزندان و سایر مسائل مالی و غیرمالی باشد و در نهایت به امضای زوجین برسد.
ثبت درخواست طلاق توافقی
پس از طی‌کردن مراحل پیش‌نیاز طلاق توافقی و نهایی‌شدن توافقات زوجین، نوبت به ثبت درخواست طلاق در مراجع قانونی می‌رسد. در ادامه فرایند ثبت دادخواست طلاق توافقی را به‌صورت گام‌به‌گام شرح داده شده است.
مراجعه به دفتر رسمی طلاق
اولین قدم برای ثبت درخواست طلاق بدون اختلاف، مراجعه به یکی از دفاتر رسمی ثبت ازدواج و طلاق در سراسر کشور است. زوجین می‌توانند با مراجعه به دفاتر نزدیک محل سکونت خود، دادخواست خود مبنی بر طلاق توافقی را به دفتر رسمی طلاق ارائه دهند.
قبل از مراجعه به دفتر طلاق از تأیید نهایی توافق‌نامه توسط سامانه طلاق، اطمینان حاصل کنید.
تکمیل فرم‌ها و مدارک موردنیاز
تکمیل و ارائه درخواست طلاق توافقی در دفتر رسمی طلاق توسط زوجین الزامی است. مدارک موردنیاز برای ثبت درخواست طلاق توافقی به دودسته مدارک اصلی و مدارک تکمیلی تقسیم می‌شوند و شامل موارد زیر هستند:
- مدارک اصلی
- عقدنامه یا رونوشت آن: در صورت عدم دسترسی به عقدنامه می‌توانید رونوشت آن را از دفترخانه‌ای که ازدواج در آن ثبت شده است، دریافت کرده و ارائه دهید.
- ارائه اصل و تصویر شناسنامه و کارت ملی زوجین
- ثبت‌نام در سامانه ابلاغ الکترونیک (ثنا): زوجین باید هر دو در این سامانه ثبت‌نام کرده و کد ثنا دریافت کنند. اگر هر یک از زوجین وکیل دارند، وکیل آنها نیز باید در سامانه ثنا ثبت‌نام کند.
- مدارک تکمیلی
- ارائه گواهی عدم بارداری
- معرفی‌نامه از سامانه تصمیم: معرفی این سامانه برای طلاق توافقی اجباری است و زوجین باید از طریق آن برای طلاق اقدام کنند.
- توافق‌نامه کتبی: این توافق‌نامه باید شامل همه توافقات زوجین در مورد مهریه، نفقه، حضانت فرزندان، جهیزیه و… باشد.
- وکالت‌نامه طلاق (در صورت وجود): اگر یکی از زوجین برای طلاق به وکیل، وکالت داده باشد باید اصل وکالت‌نامه آنها ارائه شود.
- گواهی عدم انصراف از طلاق: این گواهی توسط مراکز غربالگری و مشاوره صادر می‌شود.
توجه داشته باشید که همه مدارک موردنیاز را به طور کامل و صحیح به دفتر رسمی طلاق ارائه دهید.
پرداخت هزینه‌های قانونی
پس از تکمیل فرم‌ها و ارائه مدارک، زوجین باید هزینه‌های قانونی مربوط به ثبت درخواست طلاق توافقی که شامل حق ثبت طلاق، حق‌الثبت و هزینه‌های مربوط به دفاتر خدمات قضایی می‌شود را پرداخت نمایند.
هزینه‌های قانونی را به طور دقیق پرداخت کنید.
نکته: طلاق توافقی یک فرایند قانونی است و باید کلیه مراحل آن به طور صحیح انجام شوند. عدم رعایت هر یک از این مراحل می‌تواند به تأخیر در ثبت طلاق یا حتی ابطال آن منجر گردد. به همین دلیل استفاده از مشاوره حقوقی یک وکیل متخصص در امور خانواده می‌تواند به شما در جلوگیری از بروز مشکلات و تسریع در فرایند طلاق کمک کند.
در نهایت اگر قصد دارید به‌صورت توافقی از همسرتان جدا شوید توصیه می‌شود که از مشاوره حقوقی یک وکیل متخصص در امور خانواده استفاده نمایید تا از بروز هرگونه مشکل در فرایند طلاق خود، جلوگیری کنید.
صدور حکم طلاق توسط دادگاه
پس از طی مراحل قانونی و ثبت درخواست طلاق توافقی، نوبت به بررسی توافق‌نامه و صدور حکم طلاق توسط دادگاه خواهد رسید. در این مرحله پس از بررسی توافق‌نامه طلاق توافقی توسط قاضی، حکم طلاق صادر خواهد شد.
بررسی توافق‌نامه توسط قاضی
پس از ثبت درخواست طلاق توافقی، پرونده به دادگاه خانواده ارجاع می‌شود. قاضی دادگاه توافق‌نامه ارائه شده توسط زوجین را به طور دقیق بررسی می‌نماید تا از صحت موارد زیر اطمینان حاصل کند:
- توافق‌نامه به‌صورت کتبی و دارای امضای زوجین باشد.
- مفاد توافق‌نامه معتبر و قانونی باشند.
- حقوق هر یک از زوجین در توافق‌نامه به طور کامل رعایت شده باشد.
- شروط مندرج در توافق‌نامه اجباری یا غیرمنطقی نباشند.
صدور حکم طلاق توافقی
در صورت تأیید توافق‌نامه توسط قاضی، گواهی عدم امکان سازش میان زوجین صادر می‌شود. گواهی عدم امکان سازش به منزله حکم طلاق است. این گواهی به زوجین اجازه می‌دهد تا به یکی از دفاتر رسمی طلاق، مراجعه کرده و طلاق خود را ثبت کنند.
قاضی می‌تواند در صورت لزوم، جلسه‌ای را با حضور زوجین برگزار کند تا از رضایت آنها از توافق‌نامه و عدم وجود هرگونه فشار یا اجبار بر یکی از زوجین، اطمینان حاصل کند.
طبق قانون قاضی موظف است حقوق هر دو زوج را در فرایند طلاق رعایت کند. توجه داشته باشید که زوجین می‌توانند در هر زمانی قبل از صدور گواهی عدم امکان سازش از توافق خود انصراف دهند.
ثبت طلاق در سازمان ثبت‌احوال
طلاق به‌عنوان یکی از مراحل انحلال عقد نکاح دارای آثار حقوقی و اجتماعی متعددی است. یکی از این آثار، ضرورت ثبت طلاق در شناسنامه زوجین است.
پس از صدور حکم طلاق توسط دادگاه و مراجعه به دفتر رسمی طلاق، نوبت به ثبت طلاق در سازمان ثبت‌احوال می‌رسد. توجه داشته باشید که ثبت طلاق در سازمان ثبت‌احوال اجباری است.
عدم ثبت طلاق در سازمان ثبت‌احوال می‌تواند مشکلات قانونی متعددی برای زوجین ایجاد خواهد کرد. زوجین می‌توانند برای ثبت طلاق به هر یک از دفاتر رسمی طلاق در سراسر کشور مراجعه کنند.
مراحل ثبت طلاق در شناسنامه
- دریافت گواهی عدم امکان سازش یا حکم طلاق از دادگاه خانواده
اولین قدم برای ثبت طلاق در شناسنامه، دریافت گواهی عدم امکان سازش یا حکم طلاق از دادگاه خانواده است. این حکم پس از طی مراحل قانونی و رسیدگی به درخواست طلاق زوجین توسط دادگاه صادر خواهد شد.
- مراجعه به دفتر ثبت طلاق
پس از دریافت گواهی عدم امکان سازش یا حکم طلاق، زوجین برای ثبت طلاق باید به یکی از دفاتر ثبت طلاق مراجعه نمایند.
- ارائه مدارک لازم
ارائه مدارک لازم برای ثبت طلاق در شناسنامه الزامی بوده و شامل موارد زیر است:
- اصل سند ازدواج یا رونوشت آن
- حکم طلاق یا گواهی عدم امکان سازش
- ارائه اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی زوجین
- گواهی عدم بارداری برای خانم‌ها (به جز دوشیزگان و خانم‌های یائسه)
- معرفی دو نفر شاهد عادل
- پرداخت هزینه‌های قانونی مربوطه
- جاری‌شدن صیغه طلاق
در دفتر ثبت طلاق، صیغه طلاق جاری شده و سند طلاق تنظیم خواهد شد.
- ثبت طلاق در شناسنامه
پس از جاری‌شدن صیغه طلاق در دفتر طلاق، طلاق در شناسنامه زوجین ثبت می‌گردد. ثبت طلاق در شناسنامه برای زن و شوهر الزامی است. عدم ثبت طلاق در شناسنامه می‌تواند مجازات‌هایی را برای آنها به دنبال داشته باشد.
عدم ثبت طلاق در شناسنامه چه مجازاتی دارد؟
همان‌طور که در بالا به آن اشاره شد، ثبت طلاق در شناسنامه یک تکلیف قانونی است و عدم ثبت آن، قانوناً جرم محسوب می‌شود.
طبق آنچه در ماده 49 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 تدوین شده، مجازات عدم ثبت طلاق در شناسنامه توسط مردان از این قرار است:
“چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی به ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح اقدام یا پس از رجوع، تا یک ماه از ثبت آن امتناع کند، ضمن الزام به ثبت واقعه به پرداخت جزای نقدی درجه پنج و در برخی موارد حبس تعزیری درجه هفت محکوم خواهد شد. این مجازات در مورد مردی که از ثبت انفساخ نکاح و اعلام بطلان نکاح یا طلاق، استنکاف کند نیز مقرر است.”
پرداخت جزای نقدی درجه پنج بر اساس تعرفه سال 1402 معادل هشتاد میلیون ریال تا صد و هشتاد میلیون ریال است و حبس تعزیری درجه هفت معادل نود و یک روز تا شش ماه حبس است.
مجازات عدم ثبت طلاق در شناسنامه فقط شامل مردان می‌شود و زن می‌تواند در صورت عدم ثبت طلاق توسط مرد، دادخواست شکایت کیفری از او را تنظیم کند.
عدم ثبت طلاق در شناسنامه ممکن است مشکلات حقوقی متعددی برای زن و شوهر ایجاد کند. از جمله مشکلات حقوقی که عدم ثبت طلاق در شناسنامه برای زن در پی داشته خواهد داشت می‌توان به عدم امکان ازدواج مجدد، محرومیت از حقوق مالی و مشکل در حضانت فرزند اشاره کرد.
مشکلات حقوقی که عدن ثبت طلاق برای مردان در پی خواهند داشت شامل مجازات کیفری، مسئولیت پرداخت نفقه و عدم امکان ازدواج مجدد می‌شود.
مدت‌زمان طلاق توافقی چقدر است؟
طلاق توافقی به‌عنوان سریع‌ترین روش جدایی زوجین و پایان‌دادن به زندگی مشترک شناخته شده است. حداقل زمان برای پایان این فرایند 45 روز است، اما عوامل مختلفی مانند عدم توافق کامل زوجین، اطاله دادرسی، عدم ارائه مدارک لازم و اعتراض به حکم طلاق می‌توانند بر طولانی شدن این فرایند تاثیر بگذارند.
داشتن وکیل طلاق توافقی چه مزایایی دارد؟
داشتن وکیل طلاق توافقی می‌تواند مزایای متعددی برای زوجین داشته باشد. وکیل می‌تواند از حقوق زن در مواردی مانند مهریه، نفقه و حضانت فرزند دفاع نماید و همچنین از مرد در برابر سوءاستفاده زن در مواردی مانند مهریه و نفقه محافظت کند.
وکیل می‌تواند تنش بین زوجین را کاهش دهد و مذاکرات را تسهیل بخشد و فرایند طلاق را سریع‌تر انجام دهد. وکیل می‌تواند به‌جای زوجین در دادگاه حاضر شود و زوجین را از حضور مکرر در دادگاه معاف کند. وکیل با تخصص و تجربه خود می‌تواند بهترین راه‌حل را برای طلاق توافقی ارائه دهد.
مؤسسه حقوقی حق ستان با تیمی از وکلای مجرب و متخصص در زمینه‌های مختلف حقوقی، خدمات متنوعی را به مشتریان خود ارائه می‌دهد. وکلای ما دارای تجربه و تخصص کافی در زمینه‌های مختلف حقوقی از جمله حقوق خانواده و طلاق هستند.
وکلای مؤسسه حق ستان با آخرین تغییرات قوانین و مقررات آشنا هستند و می‌توانند بهترین راه‌حل را برای مشکلات حقوقی شما ارائه دهند.
تعهد و دلسوزی، امانت‌داری و رازداری، پاسخگویی و شفافیت و همچنین هزینه‌های مناسب از جمله ویژگی‌های وکلای حقوقی حق ستان است. مؤسسه حقوقی حق ستان هزینه‌های منطقی و مناسبی برای خدمات خود دریافت می‌کند. شما می‌توانید قبل از انعقاد قرارداد، از هزینه خدمات وکیل خود به طور دقیق مطلع شوید.
کلام آخر
طلاق توافقی، راه‌حلی مسالمت‌آمیز و گامی آگاهانه برای عبور از مسیر دشوار جدایی و پایان‌دادن به زندگی مشترک است. در این طلاق آسان، زن و شوهر با درک عمیق شرایط و با حفظ احترام متقابل به دنبال راه‌حلی عادلانه برای پایان زندگی مشترک خود هستند.
این نوع طلاق که با رضایت کامل زوجین مبنی بر طلاق صورت می‌پذیرد می‌تواند با کم‌ترین آسیب به زوجین و فرزندان، به زندگی مشترک آنها پایان دهد. در این مسیر زوجین با درک عمیق و بهتر شرایط به‌جای اتلاف وقت و انرژی در منازعات بی‌پایان با یکدیگر هم‌پیمان می‌شوند تا با حفظ آرامش و احترام متقابل به نتیجه‌ای برسند که برای هر دو طرف و البته فرزندان مشترکشان، کم‌ترین زیان را به همراه داشته باشد.
مؤسسه حقوقی حق ستان با بهره‌گیری از وکلای مجرب و متخصص در زمینه طلاق توافقی، آماده ارائه مشاوره و خدمات حقوقی به شما عزیزان است.
برای اطلاعات بیشتر و تماس با ما می‌توانید به وب‌سایت مؤسسه حق ستان مراجعه کنید یا از طریق شماره تماس ما با مشاورین ما در ارتباط باشید.
